1771-78 Ferrariskaart Stramproy

De Ferrariskaarten (Carte de Ferraris) zijn een verzameling van 275 uiterst gedetailleerde topografische kaarten van de Oostenrijkse Nederlanden. Zij kwamen tussen 1771 en 1778 tot stand onder leiding van Joseph de Ferraris, generaal bij de Oostenrijkse artillerie, veldmaarschalk in de Oostenrijkse Nederlanden.  Het is de eerste systematische en grootschalige kartering in heel West-Europa. 

Op microniveau zijn de kaarten verrassend gedetailleerd en geïllustreerd:  Straten, huisjes, heggen, boomgaarden, vennen, alles staat erop. Het geeft een goed beeld van het toenmalige landschap. Op straatniveau zijn afstanden en richtingen vaak onnauwkeurig. Het vergt in Stramproy, mede daardoor en vanwege de vele fouten in de Ferrariskaart, enige moeite om je te oriënteren. De fouten geven ook een beeld hoe de kaart gemaakt werd: al rondrijdend of lopend werden schetsen gemaakt van wegen, bebouwing en begroeiing. Kwam men ergens waar men al geweest was werden de straten simpelweg met elkaar verbonden: ook al moest dat onder een andere hoek of met een bocht. Soms werden dan zelfs de verkeerde wegen met elkaar verbonden.  Een techniek om op vaste afstanden stipjes op de kaart te zetten om daarmee achteraf de schaal te corrigeren lijkt in onze omgeving niet gebruikt.

Voor een kaart met militair doel is het ook vreemd dat in onze omgeving de landweren: Bocholtergraven, Hessengraf en Hoeydonck er niet op staan. Ook ontbreekt de later Napoleonsdijk achter het Vosseven volledig, terwijl dat de belangrijkste(lees droogste) Oost-West verbindingsweg was. Ook beide schansen in Stramproy ontbreken. De vroegere Ruitersbaan (deels huidige Grensweg) noordelijk van de broekmolen tot aan de Helmuskesstraat bij grensovergang Stramproy-Molenbeersel staat er wel op.

(F.V.)

Klik op onderstaande kaart voor de volledige grootte. (6820×4920 pixels, 8,1MB)  Klik hier voor legenda