Luchtwachtpost Stramproy
In de jaren 1950 – 1966 was een luchtwachtpost een uitkijkpost, die in Nederland door het Korps Luchtwachtdienst (KLD) werd gebruikt voor het afzoeken van het luchtruim van Nederland naar Russische vliegtuigen in het kader van de Koude Oorlog.
Zij waren onderdeel van een netwerk van 276 uitkijkposten verspreid over heel Nederland. Er waren 138 posten op bestaande gebouwen, zoals op molens en fabrieken en 138 in de jaren 50 speciaal voor dit doel gebouwde losstaande torens.
De luchtwachttorens maakten onderdeel uit van een netwerk van uitkijkposten dat tussen 1950 en 1955, tijdens de Koude Oorlog, in ons land is opgezet om laagvliegende vliegtuigen te kunnen signaleren. Het in 1950 opgerichte Korps Luchtwachtdienst (KLD) kreeg de taak ‘om door middel van uitkijk- en luisterposten vijandelijke vliegtuigen waar te nemen en aldus gegevens te verstrekken, welke nodig zijn om vijandelijke luchtaanvallen te kunnen bestrijden en de eigen troepen en de bevolking tijdig te kunnen waarschuwen voor naderend luchtgevaar’.
Het ging om het met zicht (kijkers) en gehoor signaleren, melden en volgen van laagvliegende vijandelijke vliegtuigen die beneden het toenmalig radarbereik vlogen, op een hoogte van minder dan 900 meter overvlogen.
Netwerk van luchtwachtposten
Het netwerk van luchtwachtposten bestond uit 276 observatieposten, verspreid over heel Nederland.
Deze posten werden bemand door vrijwilligers uit de burgerbevolking.
Drie of soms vier observatieposten vormden samen een kring. Op die manier kon via driehoeksmetingen de positie van een vliegtuig zo nauwkeurig mogelijk worden vastgesteld. De posten gaven hun meldingen door aan een regionaal meldpunt, het luchtwachtcentrum, waarvan er acht waren. Deze luchtwachtcentra verwerkten de gegevens van de luchtwachtcentra en rapporteerden aan de centrale organisatie: Sector Operations Centre van het Commando Luchtverdediging, die zonodig tot actie overging (inzetten van gevechtsvliegtuigen, luchtdoelartillerie en waarschuwen van de Bescherming Bevolking (BB)).
In Stramproy was een luchtwachtpost, die op de melkfabriek was aangebracht. Deze luchtwachtpost was een onderdeel van groep 8 (luchtwachtcentrum Eindhoven). De luchtwachtpost maakte met Heythuysen en Linne deel uit van de kring L.
Niet op de foto maar wel vrijwilligers; Sjaak van de Berk ‘Sjaak vanne Sjruûr’, Jo van de Berk ‘Jo vanne Sjruûr’, Broer van de Berk ‘Broer vanne Sjruûr’, Theu Wetemans ‘Roewe Wulmke’, Theu Creemers ‘Geurte Theu’ en Wiel Jacobs ‘Ziebes Wielke’.
Het is niet duidelijk hoeveel vijandelijke vliegtuigen zijn ontdekt in de jaren dat het netwerk functioneerde.
Zeker is, dat één Russisch vliegtuig werd waargenomen; in 1958 werd door waarnemers op de luchtwachttoren Linne bij het Limburgse Montfort een vliegtuig gespot, dat had deelgenomen aan een Franse vliegshow en op de terugweg naar de Sovjet-Unie bewust van koers was afgeweken om een stuk grensgebied te fotograferen.
We zijn op zoek naar meer informatie over de luchtwachtpost Stramproy. Kunt u ons helpen aan foto’s of ander materiaal?
U kunt het melden aan;
Fotos.heemkundestramproy@gmail.com
Wij maken dan graag een afspraak om het te kopiëren.