Geplaatst op

Lekker

‘Zoeë, ich heb weer lekker gaete”, zagt mien vrouw en sjoof de têlder van zich aaf. Zoeën zin is nateurlik ein kompliment veur de kok.
Mer wat noê eigelik lekker is?? Dao is gein algemein antjwoord op te gaeve.
Wat de eine lekker vintj kriegtj emes anges neet door de nak.
Dao zeen aetprodukte die door eine vriê groeëte groep minse neet lekker gevònje waere. Dink (veural bie wichter) aan spruuëtjes. Oesters en kwakkertebille spraeke völ minse aevemîn aan.
Dao is ouch aetwaar die het gros vanne bevolking gemèkkelik binnesjuuft;
friet beveurbieëld, allerleitse soort ‘snacks’ en chinees spul.
Mer wiejer heet ederein zoeë zien eige veurkeure en eigenaardighede asse ‘t hebst euver ‘lievelingsaete’. Ich neum get gekke fratse:
– speculaasmupkes tösse 2 sneetjes witte mik
– boterham mèt kieës en ketchup
– boterham mèt jam en hagelslaâg
– boterham mèt paté en kieës
– al ‘t aete gepratstj en dao slasaus op
– bastogne-keukskes inne koffie soppe
En asse de MHPZ oet Rooj moogst gluive geit niks bove
– eine hieëring mèt sòkker
– moeërevlaaj
– kerboêt mèt eunjesaus
In alle gevalle geuftj ‘lekker’ aan det get aangenaam, smakelik en prettig is
As aan eme gevraogdj weurt ofter koffie wiltj dan huuërse dèk as antjwoord: ‘Lekker’ in plaats van ‘jao gaer’.
Vreuger neumdje wae de snuikskes diese bie de VIVO enne Végé kreegst ‘babbeltjes’ of ‘lekkerkes’. ‘t Wore produkte die ein prettig geveul inne moondj gove òmdet ze euverlepe vanne sòkker. De koster ouch lekker op ‘knappere’ mèt ‘t gevaor detter aaf en toe ein stök tândj aafbroôk.
Bie ‘t woord ‘lekker’ dinke wae inne ieërste plaats aan aete. Mer ‘lekker’ weurtj in hieël völ anger constructies gebroêktj. Wat te dinke van:
Lekker waerke
Lekker vroumes
Lekker zunke
Lekker geveûl
Lekker op ‘t strandj ligge
Lekker werm
Lekker nao de tillevies kieke
Lekker niks doon
Lekker slaope
Lekker keuntje
Lekker geniete

Ich haaj de veurige daag mèt ein naefke van ein jaor of 15 ein pötje gedamdj.
Ich maakdje ein paar blunders en hae wist van mich te winne. Triomfantelik houdje hae mèt zien dam miene lèste stein van ‘t bord en zagt toen:
Lekker puuhhh!!

Geplaatst op

Film GRENSGEVAL van Peter Crins in Stramproy


Met plaatselijke filmbeelden uit 1918

Op zondag 17 maart wordt in Stramproy de bekroonde film GRENSGEVAL van Peter Crins vertoond.
Deze film is een unieke documentaire over de Eerste Wereldoorlog in deze regio. Geïnterviewde grensbewoners vertellen uit eigen ervaring op indringende wijze hoe hun leven beïnvloed werd door deze catastrofale oorlog. De verhalen uit het Midden-Limburgse grensgebied met België vormen een belangrijk ingrediënt van GRENSGEVAL. Dit wordt ondersteund door authentiek beeldmateriaal (foto`s en films), dossiers en documenten. Tim Crins componeerde speciaal voor deze film bijpassende filmmuziek en Jo Brunenberg bewerkte het beeldmateriaal en verzorgde de vormgeving.

Extra toelichting op in Stramproy gemaakte filmbeelden uit 1918
Bij de vertoning in Stramproy wordt extra aandacht besteed aan de authentieke filmbeelden met Franse vluchtelingen in 1918. Deze vluchtelingen passeerden destijds de grensovergang bij Stramproy en trokken verder naar Weert. Voorafgaand aan de film worden deze beelden toegelicht en wordt onder andere aandacht besteed aan de locaties waar deze beelden zijn gemaakt.

De ‘Doodendraad’
De documentaire laat de kijker zien hoe de strijd tussen de grootmachten het leven in de grensstreek totaal ontregelde. Oud-strijders uit de Belgische grensstreek getuigen in GRENSGEVAL van de vier jaar durende strijd in de loopgraven aan de IJzer. Zij vochten daar op leven en dood. Verder komen aan bod het toenmalige vluchtelingenprobleem, de (vermeende) deserteurs, de ‘Doodendraad’, de smokkel van mensen en goederen en het uitbreken van de dodelijke Spaanse griep. Ook vele andere verrassende facetten van de “Grote Oorlog” komen aan de orde: de inval van de Duitsers, de vlucht naar en verblijf in Nederland van Belgen, sabotage en de mobilisatie in Nederland.

De filmmaker
Peter Crins is bekend geworden door de succesvolle film over boerderij de Meysbergh in Hunsel.
Hij ontving onlangs op het Limburg Film Festival de Servaas Huysprijs voor zijn film GRENSGEVAL als beste amateurfilm. Een aanleiding voor deze film was mede dat honderd jaar geleden op 18 november 1918, dus na de wapenstilstand, een Duitse munitietrein in Hamont ontplofte. Het aantal mensen dat is omgekomen is niet bekend, maar loopt in de honderden. Vanaf de jaren ’90 interviewde Peter Crins in de grensregio de alleroudste bewoners, die voor zijn camera spannende, interessante en soms ook kostelijke verhalen wisten te vertellen over de ‘Grote Oorlog’. De in dialect gesproken film is in het Nederlands ondertiteld.

Film GRENSGEVAL van Peter Crins, zondag 17 maart 2019 om 19.00 uur in ‘de Zaal’, Mariastraat 1 in Stramproy. Voorverkoop Euro 5 bij de Benelux in Stramproy of via 06-51503377. Kassa Euro 6.
Culturele Werkgroep Stramproy i.s.m. Heemkundevereniging Stramproy

Geplaatst op

Boek: Namen en Bijnamen van Stramproy

In navolging van de kerkdorpen en gehuchten Moesel, Keent, Boshoven, Hushoven, Laar, Vrakker, Altweerterheide en recent in Swartbroek willen we ook in Stramproy een boek uitbrengen onder de titel ”NAMEN EN BIJNAMEN”. Dit in samenwerking met de Stichting Namen en Bijnamen uit Weert.

Uitgangspunt zijn de huizen/boerderijen en bewoners die er op 1 oktober 1954 woonden.  Op die datum is men destijds overgegaan tot het gebruiken van straatnamen in plaats van wijken. Van elk adres zijn we op zoek naar een foto van het huis of boerderij én de bewoners. Dat kunnen familiefoto’s zijn, maar ook trouwfoto’s of jubileumfoto’s.
Bij de afbeelding van die gebouwen willen we vermelden (en uiteraard foto’s laten zien) welke mensen per genoemde datum op dat adres woonden.
Daarnaast willen we een kwartierstaat plaatsen van elke familie, vooral om de herkomst van de bijnamen te illustreren.
Wij hopen dat u wilt meewerken aan dit uitzonderlijk project.

Dus:  De komende tijd kunt u benaderd worden met vragen op dit gebied.
Heeft u foto’s van de huizen die per 1 oktober 1954 in Stramproy bewoond werden en foto’s van de bewoners dan verzoeken we u dit te laten weten aan het bestuur via Heemkunde.Stramproy@gmail.com.

Geplaatst op

Lang Laeve

Edere mörge oppe tiêd oet bèd is völ baeter as tot middig in diên nèst blieve ligge. Dageliks ein half oor haard renne duit eine mins ouch good. En nateurlik mèt de fiets nao ‘t werk!
Asse dich die gewuuëndje hebst aangemaete en dich dao strikt aan hèlst kan det diên laeve mèt minimaal 3 jaor verlinge. Asse de lèste minuut van dien douchebeurt iêskaod water euver dien liêf lieëtst loupe kònne dao nog zeker 2 jaor biêkome. Smörges op neuchtere maag eine cognac maaktj de maag sterk. En door völ te lache kinse de doeëd ouch ein stök van dich aaf haoje.

Zoeë zeender eine alikke houp aanbevelinge òm dien laeve te rèkke. Völ daovan stamme van zoeëgenaamdje volkswiêshede; opa en oma wiste ‘t ouch al.
Mer de meiste kome oet “privé-verzamelinge”. Det beteikentj det d’n eine zich ein meneer van laeve heet aangemaete woeë d’r biê zweert, terwiel d’n angere het etiket “volkome belachelik” d’r op plektj.

Toch zeen d’r ouch wat aardige biê. De bekindje Stramproyer bieje-haojer Ties de Wever heel d’r de volgendje bewering op nao: “Eders kieër as ein bie dich stiktj laefse ein oor langer”. As Ties die zin gezagdj haaj dreidje hae wat aan ziene snor, trocht ein paar kieër aan zien piêp, en gnuifdje op veurhandj al zélf mèt de zin die daonao most kome……”En dao hebbe d’r mich al ein miljoen gestoke!”. Sukses verzekerdj.

Getrouwdje minse laeve gemiddeldj langer dan allein-laevendje. Det keumtj waarsjienlik òmdet getrouwdje deindanger inne gate kònne haoje. Des aaf en toe neet te lieje en frustrerendj, mer det mòsse mer oppe koup toe neme.
Ouch minse die wichter hebbe zulle gemiddeldj ein paar jaor langer mèt gaon. “Wichter haoje dich joônk”, weurtj waal ins gezagdj. Det kan good waor zeên, mer dao zeen aojers zat die al vreug zoeë griês wie ein doéf zeen gewore vanne de oetspattinge van heur kroost.
Nateurlik kinse door ein bitje verstenjig te laeve get invloed oetoefene op de lingdje en de kwaliteit van diên laeve. Neet wie eine flap d’r tegenaan mer ein bitje mèt euverlèk en beleîd.
De meist reële redenering huuërdje wae pas geleje toen wae bie de notaris moste zeên. Dae mins heet nateurlik mèt vrieët völ ieëlenj-zake te make gadj zoeëwie echt-sjei-jinge, ònteigeninge en failliet-verklaoringe. Dae kan d’r dus euver mètkalle.
Mèt ein variatie op het spraekwoord “Zonder geluk vaart niemand wel” zagt dae goje mins: “In ‘t laeve mòsse gewoeën ‘t gelök hebbe desse geine pech hebst!”

Geplaatst op

Cadeau 3: 29 januari 1909, Collecte Huldeblijk voor aanstaande troonopvolger(ster)

Koningin Wilhelmina werd op 6 september 1898 gekroond tot Koningin. Als herinnering hieraan werden in Stramproy een tweetal Wilhelminabomen geplant, een ervan staat prominent op de voorpagina van onze website. 3 jaar later trad ze in het huwelijk met Heinrich zu Mecklenburg-Schwerin, Prins Hendrik vanaf dat moment.

Eind 1908 werd de zwangerschap van de koningin bekendgemaakt door minister-president Theo Heemskerk en op 30 april 1909 werd een kind geboren, de latere koningin Juliana. Daarvoor had Wilhelmina 3 miskramen gehad, de blijdschap was dus groot.

In onze provincie werd een collecte georganiseerd voor een Provinciaal Huldeblijk, een cadeau dus. In Stramproy werd dit per roth georganiseerd; van het Torenroth is onderstaande collectelijst bewaard gebleven.

Van de opbrengst van dit Provinciaal Huldeblijk werd een klok, stijl Lodewijk XIV met slag- en speelwerk, voor de kinderkamer gekocht en op 2 april aangeboden. Een resterend bedrag van fl. 8430,-  werd geschonken aan de in oprichting zijnde kweekschool voor vroedvrouwen in Maastricht.

Collecte Provinciaal Huldeblijk aan H.M. de Koningin bij de geboorte van een Troonopvolger(ster). De Burgemeester J Smeijers
Geplaatst op

Cadeau 2: Opening kleuterschool en kerkplein

Op de plek van ons huidige kerkplein lagen tot begin jaren 50 enkele boerderijen en andere gebouwen. Nadat deze waren afgebroken ontstond er een open, deels parkachtige ruimte. Tegelijkertijd werd er een nieuwe kleuterschool gebouwd tussen de Fr. Strouxstraat en de oude trambaan. Aanleiding om de Commissaris van de Koningin uit te nodigen voor de opening.

Gouverneur Houben op bezoek in Stramproy. Voorste rij: mevrouw Hoeijmakers, gouverneur Dr. F. Houben, pastoor Crasborn, nn en Pieër van Dael (Mechele) rechts burgemeester Hoeijmakers

Op 21 juni 1956 vond “de opening der nieuwe dorpskern en kleuterschool” plaats door de Commissaris der Koningin Frank Houben.

Wandeling door het park bij de kerk. Vlnr: pastoor Crasborn, gouverneur Dr. F. Houben, burgemeester P.M. Hoeijmakers en van Dael (Mechele) Pieër, 1956
Opening kleuterschool in 1956. links burgemeester Hoeijmakers, nn, gouverneur Dr. F. Houben, pastoor Crasborn, nn en Pieër van Dael (Mechele)

Bij deze gelegenheid kreeg de Commissaris van de Koningin een cadeau aangeboden namens de gemeenschap Stramproy. Een gebrandschilderde opaline voorstelling van Limburgs barok gemaakt door Max Weiss. Max Weiss was een glazenier uit Roermond die in de jaren 40 en 50 een 13-tal gebrandschilderde glas-in-lood ramen heeft gemaakt in de St. Willibrorduskerk in Stramproy.

  • klik voor vergroting
  • klik voor vergroting

Afgelopen maand kregen we twee tips dat dit cadeau te koop staat op marktplaats!

Geplaatst op

Cadeau 1: Foto gemeentehuis van ca 1920

We kennen allemaal het oude gemeentehuis uit 1934 vlak naast de kerk aan de Fr. Strouxstraat.  Sinds open monumentendag  9 september 2018 wappert daar weer trots de Rojer vlag.

Onlangs werden we getipt over een foto van het voormalig gemeentehuis dat ervoor op die plek stond.  Deze is afkomstig uit een album met foto’s van alle toenmalige gemeentehuizen van Limburg, samengesteld in 1922 en aangeboden aan Jhr. mr. Gustave Ruijs de Beerenbrouck, Oud-Commissaris der Koningin in Limburg, bij gelegenheid van zijn tachtigste verjaardag.

De foto is genomen vanaf de huidige Fr. Strouxstraat. Van dit gebouw was wel een detailfoto uit 1928 bekend van de installatie van burgemeester J. M. Stals.

Terug naar 9 september 2018, toen was het exact 100 jaar geleden dat Gustaves zoon Charles van start ging als de tot dan toe jongste en eerste katholieke premier van Nederland met het eerste kabinet-Ruijs de Beerenbrouck. Ook Charles was korte tijd Commissaris der Koningin van Limburg. Hij volgde zijn vader op in mei 1918. Erg lang duurde zijn commissariaat niet. Al op 27 juli 1918 benaderde formateur Mgr. Nolens hem met de vraag of hij premier zou willen worden. Mgr. Nolens was op zijn beurt weer de opvolger van Dr. Schaepman als politiek voorman van de rooms-katholieken. Beiden hebben in Stramproy een straatnaam gekregen.

Geplaatst op

Kunstwerken teruggeplaatst op Brede school Oprooj

Ooit hingen er 3 kunstwerken aan de buitengevels van de St. Willibrordusschool, en nog een 4e kunstwerk in kleuterschool ‘t Korebermke. Alle deze kunstwerken zijn gemaakt door Piet Schoenmakers en sinds kort zijn ze weer terug op school. Werkgroep KUCH van de dorpsraad verzorgde de restauratie en de terugplaatsing op de buitengevels van brede school Oprooj. Zie hier een beschrijving van Jac van Melick.

Stramproy kent nog een 5e Kunstwerk van Piet Schoenmakers (1919-2009): “Christus’ Hemelvaart”. Voor de ingang van het kerkhof rechts. Voor wie meer kunst wil zien van Piet Schoenmakers vind er van 9 tot 31 maart 2019 in de ECI Cultuurfabriek in Roermond een tentoonstelling plaats: 100 jaar Piet Schoenmakers.

Geplaatst op

REULE

Reule is van alle tiêje.
Lang geleje haje minse al ein meneer oetgevònje òm aan bepaoldje spulle te kome sònger detter muntjes of pepere aan te pas kwome.
Ein koe tege ein paerd. Of 10 hinne tege ein geît. Of eine lap groondj tege 1000 kilo aerpel.

Mer oûch ‘t reule van deenste waas meugelik. ‘t Reparere van ein kepotte ker tege ‘t wègwirke van ein paar aegestouge. ‘t Helpe bie ‘t kaove van ein koe tege ‘t witte van de kêlder. En altiêd “mèt toe bûle”. Dao kwaam gein gêldj aan te pas. Reule besteit nog steeds. De meist gekke dinger of zake waere gereuldj.

“Dich maakst miene auto…dan gaef ich diene zoon biêlès in wiskunde”. “Dich völst mien belastingpepere in…dan knip (en verf) ich de haor van dien vrouw”. “Ich bak ein paar mikke ….en dan striekst dich miene was”.
Reule begintj al op jònge laeftiêd. Twieê hûve tege eine kauwgum; 3 plaetjes van Ajax-voetballers tege 2 tennisbelkes. Het helpe mèt straf sjriêve tege 3 muulkes van ein net maegdje.

Mer al det gereul luiptj neet altiêd good aaf. Neet veur niks is ‘t spraekwoord òntstange: “Van ruilen komt huilen”. Ein van de twieë reulpertieje kriegtj later spiêt, mer dan is de zaak neet mieër trök te drei-je.
En ‘t geit dèk wiêt! Minse reule waal ins van partner òmdet de verlokkinge te groeët waere. Ze deile dan ein paar daag ‘t hoês, de taofel en ‘t bèd mèt emes anges. Aanvankelik halleluja nateurlik, mer inne meiste gevalle kome de reulers van ein kaoje kermis thoês.

Toch zeen d’r ouch veurbieëldje van reule die biezunjer good hebbe oetgepaktj.
Bekindj is het verhaol van ein joonk menneke in New York dae op sjool begost met ‘t reule van eine groeëte paperclip!!!…tege ein pen. De pen reuldje hae tege ein beukske, het beukske tege ein CD, de CD tege ein video-spelke…
Nao zès jaor, toen hae òngertösse 20 waas gewore reuldje hae ziene Mercedes CXL tege eine Jaguar 12CLI.
En weer twieë jaor later waaster miljonair!
Kee, det is nog ins reule!

Ich leet ‘t verhaol aan mien vrouw laeze en ich vroog heur: “Asse noê ouch ins get zootst kinne reule, woeëse baeter van dinkst te waere, wat zooj det dan kònne zeen?”
“Dan woeëj ich destich, asse op stap bèst gewaestj, oos bèd reuldjest mèt det oppe logeerkamer” zagt ze druuëg. Hoof ich det gesnörk neet aan te huuëre!”

LeiS

Geplaatst op

Tentoonstelling: Spanning aan de grens in de Bieb in Rooj.

Het gemeentearchief Weert heeft de presentatie ‘Spanning aan de grens,- Weert, Stramproy en de ‘Groote Oorlog -‘ samengesteld.

Als aanvulling op de lezing van drs. Theo Schers van 25 okt j.l. is deze tentoonstelling in de Bibliotheek in Stramproy gratis te bezichtigen van 11 nov t/m 1 jan.

Hoewel Nederland zich tijdens de Eerste Wereldoorlog neutraal opstelt, zijn de gevolgen van het conflict voor ons land en daarmee ook voor Weert en Stramproy duidelijk zichtbaar. De presentatie bestaat uit negen panelen. Samen vormen zij een overzicht van de gebeurtenissen in Weert en Stramproy voor, tijdens en na de Eerste Wereldoorlog ook wel, de ‘Groote Oorlog’ genoemd.

Acht thema’s en film uit 1918
De thema’s van de panelen zijn: Aan de rand van de oorlog, Militairen in de stad, Belgen te gast, Spanning aan de grens, Opnieuw vreemdelingen, Rampspoed, Late perikelen en Naweeën.
Ook is de film met beelden uit oktober 1918 te zien. De opnames tonen onder meer een colonne Franse vluchtelingen vanaf de Belgische grens bij Hense Koeëb naar het Stationsplein in Weert.

Een initiatief van het gemeentearchief Weert en Heemkunde Stramproy.